Τι περιέχει το μέλι;

ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΙ
Θανάσης Μπίκος
Γεωπόνος
   Έχει μεγάλη σημασία να γίνει αντιληπτό ότι το μέλι δεν είναι απλά ένα διάλυμα μερικών στοιχείων. Δηλαδή δεν πρόκειται για ένα βάζο με νερό που κάποιος έριξε μέσα ένα σωρό άλλα στοιχεία ευεργετικά στον ανθρώπινο οργανισμό, και μετά τα ανακάτεψε όλα μαζί.  Πρόκειται για ένα ζωντανό σύνολο όπου τα στοιχεία αυτά αλληλεπιδρούν μεταξύ τους δυναμικά.
   Η χημική σύνθεση του μελιού διαφέρει ανάλογα με την προέλευσή του, δηλαδή από ποια λουλούδια ή φυτά το συνέλλεξαν οι μέλισσες. 
Υδατάνθρακες:Εννοούμε τα σάκχαρα που υπάρχουν στο μέλι, τα οποία είναι τέτοιας φύσεως που απορροφούνται άμεσα και εύκολα από τον οργανισμό, (σε αντίθεση με την γνωστή μας ζάχαρη που επιβαρύνει τον μεταβολισμό) και είναι ευεργετικά ως γρήγορη πηγή ενέργειας για ταλαιπωρημένα άτομα από σωματική και πνευματική εργασία, αθλητές, εγκύους κλπ. Τα σάκχαρα του μελιού είναι αρκετά: Δεξτρόζη, φρουκτόζη, μαλτόζη, ισομαλτόζη, μελεζιτόζη, ραφινόζη, τρεχαλόζη, καλοβιόζη, νιγερόζη, τυρανόζη, δεξτρίνες … κλπ.  Τα σκούρα μέλια των μελιτωμάτων όπως το μέλι του Ελάτου, του Πεύκου και της Βελανιδιάς, έχουν λιγότερα σάκχαρα (λιγότερες θερμίδες) από τα ανθόμελα και το θυμαρίσιο.
Οργανικά Οξέα:Έχουν ανιχνευθεί μέχρι σήμερα 18 οργανικά οξέα στο μέλι όπως γλουκονικό, μυρμηκικό, βουτηρικό, οξαλικό, κιτρικό, φορμικό, οξικό, κλπ …  Τα δασόμελα και πάλι έχουν μεγαλύτερες ποσότητες οργανικών οξέων από τα άλλα μέλια.
Αμινοξέα και Πρωτεΐνες.Η ποσότητά τους που βρέθηκε στο μέλι δεν μας επιτρέπει να ορίσουμε το μέλι ως κύρια πηγή αμινοξέων και πρωτεϊνών. Παρόλα αυτά υπάρχουν και εκείνα μέσα. Τα αμινοξέα που βρέθηκαν στο μέλι είναι 19 (προλίνη, λυσίνη, γλουτανιμικό, ασπαραγινικό, αλανίνη κλπ … )
Μεταλλικά Άλατα (ιχνοστοιχεία).
Ο ρόλος τους είναι πολύ σπουδαίος στον μεταβολισμό μας και στην θρέψη. Είναι συστατικά του σκελετού και των κυττάρων, συμμετέχουν σε διάφορα ενζυμικά συστήματα, και ρυθμίζουν την οξύτητα.
Τα σκουρότερα μέλια μελιτωμάτων είναι πλουσιότερα σε ιχνοστοιχεία από τα ανοιχτόχρωμα μέλια των λουλουδιών, όπως θα δείτε στον παρακάτω πίνακα:

 Μεταλλικά Στοιχεία 
Ανοιχτόχρωμα
Μέλια
     
ppm
 
ΣκουρόχρωμαMέλια  ppm
 
 Κάλιο 205 1676
 Χλώριο 52 113
 Θείο 58 100
 Ασβέστιο 49 51
 Νάτριο 18 76
 Φωσφόρος 35 47
 Μαγνήσιο 19 35
 Πυρίτιο 22 36
 Σίδηρος        2,40       9,40
 Μαγγάνιο        0,30       4,09
 Χαλκός        0,29       0,56
 Μέλισσα συλλέγει τροφή από άνθος Λαδανιάς.
Θα γνωρίσετε την Λαδανιά από το χαρακτηριστικό
χρώμα και τα "τσαλακωμένα" φύλα της.


Εκτός από τα παραπάνω ιχνοστοιχεία που παρατέθηκαν στον πίνακα, υπάρχουν και άλλα πολλά, όπως Κοβάλτιο, ψευδάργυρος, Άργυρος, Βολφράμιο και πάρα πολλά άλλα!
Ένζυμα.Είναι συμπλέγματα βιταμινών που στις ανάλογες συνθήκες προκαλούν πολύ δύσκολες χημικές μεταβολές. Η περιεκτικότητα του μελιού σε ένζυμα είναι αυτό που το καθιστά ζωντανό και το διαχωρίζει από τις νεκρές γλυκαντικές ουσίες. Τα κυριότερα ένζυμα προστίθενται στο μέλι από τις ίδιες τις μέλισσες, ενώ άλλα βρίσκονται στο μέλι από το νέκταρ, τη γύρη, παράγοντες ζύμωσης και μικροοργανισμούς.  Ενδεικτικά αναφέρω την διαστάση, την ιμβερτάση, και την οξειδάση της γλυκόζης.
Βιταμίνες.Η ποσότητα βιταμινών στο μέλι είναι πολύ μικρή και σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε ότι τρώγοντας μέλι λαμβάνουμε τις απαραίτητες ποσότητες βιταμινών που χρειαζόμαστε. Όμως οι βιταμίνες αυτές (κυρίως του συμπλέγματος Β) δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες  για την απορρόφηση  και αφομοίωση των σακχάρων και η επέμβασή τους στον μεταβολισμό είναι καθοριστική. 
   Με λίγα λόγια, οι ουσίες που υπάρχουν στο μέλι, υπάρχουν και σε άλλα τρόφιμα, αλλά το θαύμα με το μέλι είναι ότι υπάρχουν όλες αυτές μαζί εναρμονισμένες ώστε να συλλειτουργούν.
   Μέσα στο μέλι υπάρχει μια πληθώρα αρωματικών και χρωστικών ουσιών που του προσδίδουν αυτή την ιδιαίτερη γεύση, χρώμα και άρωμα.
Πηγή: Θ. Μπίκος - Όλα για το Μέλι